KPJ (KATHOLIEKE PLATTELANDS JONGEREN)

Het dorp Neerbosch kende voor de jeugd eigenlijk maar één grote vereniging, met de naam KPJ. Het merendeel van de jeugd uit Hees-Neerbosch was bij deze vereniging aangesloten. De KPJ kende een erg breed programma en de vereniging was de jeugdontmoetingsplek van het dorp. Neerbosch kende geen enkele andere sportvereniging, pas veel later is de rijvereniging Mazeppa’s ontstaan.

De officiële naam van de KPJ luidde Katholieke Plattelands Jongeren, afdeling Hees-Neerbosch.

Van oudsher kende Neerbosch een Boerenbond, Boerinnenbond, maar ook de jeugdverenigingen van de jonge boeren (RKJB) en de jonge boerinnen (BJB), allemaal gezamenlijke verenigingen van de dorpen Hees en Neerbosch. Ze waren allen aangesloten bij de NCB, de Noord Brabantse Christelijke Boeren- en Tuindersbond , waarvan het hoofdbestuur in Tilburg zetelde.

Uit de hierboven genoemde jeugdverenigingen is de KPJ ontstaan, die heeft bestaan van 21 jan. 1965 tot 11 aug. 1978.

Het ontstaan van de KPJ, het fuseren van de jongens- en meisjesverenigingen werd ingegeven door een aantal factoren, zoals de tijdgeest. Tot eind jaren ’50 was alles gescheiden voor mannen en vrouwen, vooral onder invloed van de kerk. Vrouwen zaten links in de kerk, de mannen rechts. Er was een jongens- en een meisjesschool. Begin jaren ’60 kwam de jeugd in beweging, protesteerde tegen de bestaande orde in woord en daad en vooral met muziek, dit tot grote ergernis van de ouders.

Maar ook in de kerk kwam er een omwenteling, met name de zeer geliefde bisschop Beckers van het bisdom Den Bosch had op dit proces een grote invloed. Toespraken van hem, ook in Neerbosch, werden massaal door jongeren bezocht en zij juichten de bisschop enthousiast toe.

Een andere aanleiding om vooral de naam van de vereniging te veranderen werd ingegeven door de samenstelling van de ledenbestanden. Van de ongeveer 130 leden (jongens en meisjes samen), was hooguit de helft jonge boer of boerin.

Maar ook het feit, dat vele activiteiten van de beide jeugdverenigingen gezamenlijk werden uitgevoerd, was een duidelijke aanleiding om te fuseren.

Maar dat ging niet zonder slag of stoot, Neerbosch wilde als een van de eerste verenigingen wel fuseren, maar het hoofdbestuur in Tilburg was faliekant tegen. Zij stuurden een hoge delegatie onder leiding van rector Merckx naar Neerbosch, indachtig het gegeven, naar zo’n hoge geestelijke zullen ze wel luisteren. Dat heeft het bestuur ook gedaan, maar hun wederwoord en hun argumenten leidden tot een felle discussie, waarbij geen van beide partijen ook maar een duimbreed toegaf. Onverrichter zake ging men uiteen en Neerbosch ging door op de ingeslagen weg. De KPJ Hees Neerbosch werd op 21 jan. 1965 opgericht. Dat het hoofdbestuur niet heeft ingegrepen is verbazingwekkend, geen schorsing, geen royement. Misschien was dat ook wel een gevolg van de tijdgeest, want een jaar later was het hele gewest Brabant omgevormd tot KPJ.

ACTIVITEITEN

De activiteiten waar de KPJ zich mee bezig hield waren veelzijdig en bestonden uit o.a. sport en sportdagen, sportinstructie, creativiteit, kaderavonden, kaderweekends, droppings, ontmoetingen in binnen- en buitenland, feesten, dansen, gespreksavonden, vormingsactiviteiten, lezingen, toneelspelen, excursies, wedstrijden en tal van andere activiteiten.

CULTUUR EN ONTSPANNING

Bij cultuur en ontspanning denken we vooral aan de jaarlijks opvoering van een avondvullend toneelspel (bv boerendrama of blijspel). Deze uitvoeringen werden massaal bezocht en de inkomsten waren een welkome aanvulling van de verenigingskas. Met kerstmis werd een zelfgemaakt kerstspel opgevoerd. Er waren cursussen en wedstrijden voor spreken in het openbaar, declameren en fotograferen. Bijna elk jaar werd er een culturele uitwisseling georganiseerd met een KPJ in het Land van Cuijk, maar ook met de Katholische Land Jugend in Duitsland.

Verder werd er elk jaar een uitstapje georganiseerd, dat overdag een leerzame invulling kreeg, gevolgd door een dansavond (huwelijksmarkt). Kring Nijmegen organiseerde elk jaar een dropping.

SPORT

De meeste sportactiviteiten waren voor jongens en meisjes gescheiden, er waren twee sportclubs, een voor jongens en een voor meisjes, onder leiding van een sportleid(st)er. Jarenlang waren o.a. Annie Wellen en Cor Termeer sportleid(st)er. Er waren drie sportdagen per seizoen, twee in Kring Nijmegen en een in Maas en Waal.

 

 

Op deze sportdagen werd er gestreden om de ereplaatsen op het gebied van ritmische gymnastiek, atletiek, marcheren,  piramidebouw, defilé, touwtrekken en volksdansen (gemengd).

De onderdelen van de atletiek: 100m, 400m, 800m, 1500m, 100m estafette, verspringen, hoogspringen, hink- stapsprong en kogelstoten.

De Sportclubs van de KPJ namen elk  jaar deel aan de Nijmeegse Kalorama mars. Verder werden er veldhandbal- en voetbaltoernooien georganiseerd.

                                                                     

RELIGIE

Religie nam een belangrijke plaats in bij de jeugd van Neerbosch, men ging zondags ter kerke en vaak ook naar het Lof. De KPJ organiseerde ook het een ander op dit gebied, bv. bedevaarten naar Escharen ter ere van de H. Machutus op 2e Pinksterdag en een Maria bedevaart in mei in Bergharen.

Verder organiseerde de KPJ bezinnings-, gespreks- en thema-avonden bv. onder leiding van pater van den Berg van de Boskapel.

SPECIFIEKE AGRARISCHE EN HUISHOUDELIJKE CURSUSSEN

Voor de praktiserende jonge boeren werden cursussen en wedstrijden georganiseerd op het gebied van veebeoordeling, ploegen en bv. lassen.
Voor de meisjes waren er o.a. thema-avonden m.b.t. budgettering en houdbaar maken van voedingsmiddelen.

WEETJES EN ANEKDOTES

De Neerbossche gemeenschap was hecht, daardoor was de sociale controle groot, maar ook de hulpvaardigheid mocht er wezen.

De sociale controle ging soms erg ver. Na de wekelijkse dansavond in zaal Vonk en later zaal Verploegen in Wijchen, fietsten de jongelui in één grote groep naar huis, zodat er niet één kon ontsnappen om met Pietje of Marietje een scharreltje te maken. Dan zoeken we het maar in een ander dorp, zullen er velen gedacht hebben. Uiteindelijk zijn er velen met buitendorpsen getrouwd en dat is maar goed ook.

Altijd werd het nuttige met het aangename verenigd, na de Machutusbedevaart werd er uitgebreid gefrühschopt in het plaatselijke café in Escharen en terugkomend van de bedevaart in Bergharen werd er halverwege een langdurige pauze in gelast in café Hendriks aan de Markt in Wijchen.

De rivaliteit tussen KPJ en Mazeppa’s was groot, overal waar ze elkaar maar jennen konden, deden ze dat, vooral na afloop van een sportdag voor de KPJ en een concours voor de Mazeppa’s. ’s Avonds zaten beide groepen jongeren dan in het Zwaantje om de bekeroogst te vergelijken en hoon en spot over en weer naar elkaar te slingeren. De Mazeppa’s zaten altijd rond het biljard en de KPJ-ers in de andere hoek van het café. Vaak ging de strijd over “grote boeren” en “kleine boeren”, De grote boeren zouden vaker lid zijn van de Mazeppa’s, want die konden makkelijker een duur luxe rijpaard kopen. Op een keer slingerde de spreekstalmeester van de KPJ door de tent: “grote boeren, grote hypotheken en kleine boeren kleine hypotheken”. Zo die zat.

Tekst: Kees Broekman, Ria Zegers en Piet Zegers